به نام خالق زیبایی ها
گزارش برنامه قله توچال
تاریخ اجرا: 12 دی 93
سرپرست برنامه: سلمان بهمن دار
نویسنده ی گزارش: سلمان بهمن دار
مقدمه
بیرون ز تو نیست آن چه در عالم است از خود بطلب که هر آن چه خواهی تویی
با توجه به این که تقریبأ همه اعضای باشگاه حداقل یک بار این قله رو صعود کردن و طبیعتا اون رو خوب می شناسن، توضیح در مورد توچال رو مختصر می کنم.
قله توچال با ارتفاع 3961 متر، در شمال شهر تهران قرار گرفته و همه ساله میزبان هزاران نفر کوه پیما است. مسیر های صعود این قله فراوان است و شامل مسیر های دربند، درکه، ولنجک، امام زاده داود، چین کلاغ، پیازچال، کلک چال، روستای آهار و امام زاده و نیز روستای شهرستانک می شود. (از روستای شهرستانک بیش تر در بهار و تابستان صعود می شود )
البته بیشترین صعود به این قله از میدان های دربند، ولنجک و درکه صورت می گیرد. این قله دارای پناهگاه ها و جان پناه های مختلفی است که می تواند مورد استفاده همنوردان برای توقف و استراحت قرار بگیرد. از این محل های توقف می توانم به جان پناه شروین، پناهگاه شیر پلا، پناهگاه یا جان پناه امیری (که در ارتفاع حدودأ 3500 متری، به دست خانواده آقای امیری، یکی از کشته شدگان در توچال ساخته شده)، جان پناه روی قله و هتل اوسون (واقع در ایستگاه 5) اشاره کنم. بهترین این پناهگاه ها از نظر تجهیزات، اقامتگاه یا پناهگاه شیر پلا و هتل اوسون هستند که دارای امکاناتی مانند آب، برق، رستوران، اتاق ها و جان پناه هایی برای شب مانی هستند.
توچال از مسیر ولنجک تا نزدیکی قله دارای خط تله کابین است. هم چنین پیست اسکی توچال هم که همه ساله در فصل زمستان مورد استقبال اسکی بازان زیادی قرار می گیرد ، در قله این کوه واقع است.
نکته آخر آن که این قله یکی از حادثه خیز ترین کوه های جهان برای کوهنوردان است، چرا که موقعیت مکانی آن، باعث تسلط شرایط آب و هوایی ای غیر قابل پیش بینی در آن شده است. البته تأثیر این شرایط در فصل زمستان بیشتر مشخص می شود. هر چند که مشابه چنین شرایط آب و هوایی را در دیگر قلل معروف ایران مانند دماوند، سبلان و الوند همدان نیز داریم، ولی تلفات انسانی در این قله ها قابل مقایسه با توچال نیست. آن چه که باعث تشدید میزان آسیب ها در توچال شده، نزدیکی قله به شهر تهران است که این خود باعث سرازیر شدن تعداد زیادی از کوهنوردان، از حرفه ای گرفته، تا آماتور، به این کوه می شود.
از آن جا که عدم آگاهی تعداد زیادی از کوهنوردان عاملی مهم در این آسیب ها بوده، چند سالی است که به همت هیئت کوهنوردی استان تهران و سازمان هلال احمر، گروه های امدادی در چند ایستگاه در طول مسیر، اطلاعاتی در مورد شرایط آب و هوایی در اختیار کوهنوردان قرار می دهند. حتی در مواردی، مانع از صعود افراد با تجهیزات ناکافی می شوند. در این نقطه لازم می بینم که از نکته سنجی این ارگان ها برای علت یابی تلفات توچال و تلاش این افراد برای کمک به کوهنوردان، تشکر کنم.
شرح گزارش
با توجه به استقبال کم دوستان از این برنامه و هم چنین کنسل کردن چند نفر دیگر، مجبور شدم که مینی بوسی رو که برای برنامه تدارک دیده بودم، کنسل کنم و در نهایت صبح روز جمعه 12 دی 93، به همراه 7 نفر از همنوردان، ساعت 4:30 صبح از میدان کرج با تاکسی های تجریش به سمت تجریش حرکت کرده و سپس به سمت میدان دربند رفتیم. در محل مجسمه میدان، دوستان خوبم از گروه کوهنوردی یاران البرز از تهران به ما پیوستند.
ساعت 5:50 دقیقه حرکت خودمون را آغاز کردیم و پس از حدود 15 دقیقه در ابتدای ورود به مسیر پای کوب، جلسه معارفه رو برگزار کردیم. سپس گروه 20 نفره مان با سرقدمی آقای فرهاد لطیفی، به سمت شیر پلا حرکت کرد. با توجه به تعداد زیاد نفرات و پر تردد بودن این مسیر، سعی می کردیم که مزاحم حرکت دیگران نباشیم.
بعد از یکی دو تا توقف کوتاه در میانه مسیر، ساعت 8:30 دقیقه، به شیرپلا رسیدیم. با توجه به شلوغی رستوران و تعداد زیاد نفرات و نیز به خاطر مساعد بودن هوا، روی بالکن جلوی خوابگاه ها اتراق کرده و برای حدودأ نیم ساعت مشغول صرف صبحانه شدیم. در پایان چند عکس دسته جمعی گرفتیم.
در شیرپلا تصمیم گرفتیم که دو گروه شویم و تعدادی از نفرات به سرپرستی دوست خوبم آقای لطیفی به سمت ایستگاه 5 حرکت کنند. در این تصمیم گیری 2 عامل موثر بود: پیش بینی شرایط آب و هوایی قبل از برنامه، اطلاع تیم مستقر هیئت کوهنوردی در مسیر و هم چنین شواهد محلی، همگی باعث شدند که فرض را بر تسلط جریان باد شدید در ادامه مسیر قرار دهیم. هم چنین مطلع شدیم که تله کابین از ایستگاه 7 به 5 کار نمی کند و این نکته خود دو نتیجه داشت: سخت شدن بازگشت و هم چنین کم شدن فرصت تیم برای صعود با توجه به نزدیکی به تاریکی هوا در صورت صعود همگی و بالتبع کند شدن حرکت.
برای صعود به قله ساعت 9:15 از شیرپلا خارج شدیم و به سرقدمی آقای قدرت نعمت الهی، مسیر یال امیری را پی گرفتیم. من خودم به شخصه فکر می کردم که شدت باد خیلی زیاد باشد و هر چه بالاتر می رفتیم، با خودم می گفتم که "الان باد شروع میشه"، ولی خبری از باد نبود و فقط گه گداری یه نوازشی می کرد. در نزدیکی پناهگاه امیری باد کمی شدید شد ولی در حدی نبود که بخواد اذیت کنه. ساعت 10:50 دقیقه به پناهگاه امیری رسیدیم. به خاطر انتظار باد شدیدی در ادامه مسیر داشتیم، بچه ها در پناهگاه امیری برای شرایط پیش رو کاملأ آماده شدند. ساعت 11 از پناهگاه امیری حرکت کردیم. هم چنان انتظار شروع باد رو داشتم ولی خبری نبود و فقط هر از گاهی، تلنگری می زد ولی اون چیزی که انتظارش رو داشتیم، نبود.
شاید خیلی ها به خاطر پیش بینی شدت زیاد باد از صعود به قله صرف نظر کرده بودند، ولی اون مقدار که انتظار داشتیم، بادی در کار نبود. دوستانی که از قله برمی گشتند، می گفتند که سرعت باد در قله 90 کیلومتر بر ساعته، ولی خوب این که چرا پس باد آن ها رو نبرده بود، برای ما سوال ایجاد کرده بود. با شنیدن این خاطرات از قله با خودم می گفتم که چه خوب شد که همه بچه ها نیومدن، وگرنه به مشکل بر می خوردیم. حتی تا نزدیکی قله هم خبری از باد موعود نبود و فقط روی یال منتهی به قله، بادی با سرعت 20 تا 30 کیلومتر بر ساعت می وزید، که البته اذیت کننده نبود.
در نهایت خوشبختانه با سرقدمی خیلی خوب آقای نعمت الهی، ساعت 12:50 به قله رسیدیم. حدودأ یک ربعی رو داخل جان پناه استراحت کردیم و پس از گرفتن عکس، ساعت 13:10 پیاده به سمت ایستگاه 7 حرکت کرده و نهایتأ ساعت 15 به ایستگاه 5 رسیدیم. در این نقطه با دوستان جداشده در شیرپلا تماس گرفتم و مطلع شدم که از مسیر اوسون به سمت پایین حرکت کرده اند. در ایستگاه 5 حدودأ 45 دقیقه توقف کرده و نهار صرف کردیم. سپس با تله کابین به سمت ولنجک و سپس به سمت میدان تجریش رفتیم. نهایتأ از دوستان یاران البرز خداحافظی کرده و به سمت کرج حرکت کردیم.
در پایان لازم می بینم از دوست خوبم آقای لطیفی که در واقع لطف کردن و سرپرستی دوستان رو در حرکت به سمت ایستگاه 5 بر عهده گرفتن و هم چنین از دوستانی که لطف کردن و پذیرفتن که از صعود صرف نظر کنن، تشکر کنم.
در واقع ما این صعود رو مدیون تک تک این دوستان هستیم. من از همه ی این افراد جدا شده عذر خواهی می کنم. این دو دسته شدن گروه نشان از توانایی یا ناتوانی اعضاء نبود. فقط به خاطر شرایطی که امکان روبه رو شدن با آن را داشتیم و هم چنین به دلیل نداشتن وقت کافی برای صعود با تعداد نفرات بالا به قله، مجبور به چنین انتخابی شدیم.
شاید برخی از دوستان هم کمی از این تصمیم دلخور شده باشند. من به شخصه از همه ی این افراد عذر خواهی می کنم. هرچند که شرایط باعث گرفتن چنین تصمیمی شد، ولی باز جا داره بگم که معتقدم که ناراحتی دوستان رو به آسیب دیدن یا اذیت شدنی که باعث شرمندگیم بشه، ترجیح میدم.
باید بگم که ارزش صعود همه تیم برایم بیش تره و اون رو بیش تر از صعود با یکی دو نفر و به هر قیمت می پسندم. کما این که حدودأ 6 هفته بود، قبل از این برنامه که هیچ قله ای رو صعود نکرده بودم ولی کسی رو بین راه برنگردوندم و تلاش کردم که یا همه با هم صعود کنیم و یا همه با هم برگردیم.
در پایان از همه ی دوستان خوبم از گرو کوهنوردی یاران البرز و هم چنین همنوردان عزیزم از باشگاه شقایق که جسارت های من رو در این برنامه تحمل کردند، تشکر می کنم. برای همه ی این عزیزان، بهترین ها را آرزو دارم. هم چنین از خانم هما طاهری برای بازنویسی این گزارش ممنونم.
اعضای گروه
خانم ها پروانه کمری، لیلا عزیزی (مسوول بانوان)، مستانه ملک شاهی، الهام گودرزی و هما طاهری و آقایان قدرت نعمت الهی، مشیر هاشمی (مسوول فنی)، یوسف هادی (عقب دار)، عباس نادرزاده، فرخ داودی، هومن قاسمی، سید محمد میر سعیدی، حمید سبزه پرور (مسوول کمک های اولیه)، سید عبداله حسینی، صدراله ریاضی، فرهاد خلفی، حسین فتوحی، سالار کشاورز، فرهاد لطیفی (جلو دار) و سلمان بهمن دار